YUKSEK OKTANLI BENZiN KULLANANLARDAN MISINIZ ?….

Federal Ticaret Komisyonu (Federal Trade Comission) ile Amerikan Otomobil Dernegi (American Automobile Association)’un tuketicileri bilgilendirmek uzere hazirladigi brosurden “sizi ilgilendirecek” kisa notlar.

Yuksek oktan, daha yuksek performans demek degildir. Yuksek oktanli yakit,ayni miktarda dusuk oktanli yakita nazaran daha fazla enerjiye sahip degildir. Hatta tersine, yuksek oktanli yakit daha zor tutusan yakit oldugundan dusuk oktanli yakita gore biraz da olsa daha dusuk enerjiye sahiptir.

Cogu otomobilin motoru siradan benzinle calismak uzere imal edilmistir.Araclarin el kitabinda, uretici firma hangi oktan sayisinda yakit kullanilmasi gerektigini belirtmistir. Yuksek oktanli yakitin daha temiz olmak, motorda depozit olusumunu engellemek, motor omrunu uzatmak gibi akliniza gelebilecek sair baska faydasi da yoktur. Otomobilin el kitabinda belirtilenden daha yuksek oktanli yakit kullanmanin hic bir faydasi yoktur.

Peki, bu yuksek oktan ne ise yarar derseniz bazi motorlar yuksek sikistirma oraninda calistigindan vuruntu olmamasi icin yuksek oktanli yakita ihtiyac duyarlar. 11:1 gibi sikistirma oranlari siradan degerler olup, bu sinifa girenler otomobiller Ferrari falan; —- GTI degil.

Vuruntu, silindirdeki hava-yakit karisimini buji henuz atesleme yapmadan kendiliginden yanmasi demek. Bu durum motorun sarsinti, darbe benzeri gurultulu calismasi ile kendini gosteriyor. Motorun bazi ekstrem durumlarda kisa sure vuruntu yapmasi olagan bir durum. Kullanilan benzinin oktan sayisi motora uygun olmadiginda motor surekli, dusuk devirde dahi vuruntulu calisiyor.

ışŸte size oktan hakkında bilmeniz gereken en önemli madde: Piyasada satılan araçların (benzinli araçlar) hemen hemen hepsi normal oktan sayıları ile en iyi performansı sağŸlamak üzere tasarlanmışŸtır. Dolayısıyla, daha yüksek oktan sayısına sahip bir benzinli yakıt motorunuzun performansını arttırmaz…

Peki nasıl oluyor da akaryakıt . rmaları yüksek oktanlı yakıtın motorunuzun performansını arttıracağŸını iddia edebiliyor:Bununla ilgili gözden kaçan (veya gözden kaçırılmak istenen !!) durum, yüksek oktanlı yakıtın tüm motorlarda değŸil fakat bazı özelliklere sahip olan motorlarda az miktarlarda performans artışŸı gösterebilmesidir.

Bu bahsettiğŸimiz özelliklerden en önemlisi yüksek performanslı ve yeni tip motorlarda bulunabilen vuruntu-algılama sistemidir (bazı motorlarda oktan-ayar sistemi de bulunur). Yurt dışŸındaki benzin istasyonlarında satılan benzinler oktan sayısı göz önüne alındığŸında üç sınıfa ayrılır:- 87 oktan ve altı (regular)- 88-91 oktan (mid-grade)- 92 oktan ve üstü (premium)Aracınız için doğŸru oktan sayısını nasıl anlarsınız…

Bunu anlamanın tek yolu aracınızın kullanım kılavuzuna bakmaktır. Piyasadaki araçların çoğŸu “regular” olarak nitelendirilen yakıtlar ile çalışŸmak üzere tasarlanmışŸtır. Fakat yüksek sıkışŸtırma oranları ile çalışŸan motorlara sahip bazı spor araçlar, eski araçlar ve lüks sınıftaki bazı araçlarda daha yüksek oktanlı yakıtların kullanılması gerekebilir. Fakat paragrafın başŸında da söylediğŸimiz gibi hangi benzini kullanmanız gerektiğŸini anlamak için yapmanız gereken tek şŸey aracınızın kullanım kılavuzuna bakmaktır.

Daha yüksek oktanlı yakıt motorunuzu daha iyi temizler mi?Akaryakıt istasyonlarında satılan yakıtların hemen hemen hepsinde silindir içindeki birikmeyi önleyici katkı maddeleri bulunur. Motorun temizlenmesine yardımcı olmak bu katkı maddelerinin görevidir ve oktan sayısının bu konuda bir etkisi yoktur.Vuruntu – Oktan sayısı arasındaki ilişŸki…

Aracınızın motorunu dikkatlice dinleyin… EğŸer vuruntu sesi gelmiyor ise aracınızın kullanım kılavuzunda tavsiye edilen yakıtı kullanmaya devam edin. BildiğŸiniz gibi vuruntu silindirlerde yanlışŸ zamanda meydana gelen ateşŸlemeden veya tutuşŸmadan kaynaklanır ve performanısınızı düşŸürmesinin yanı sıra uzun süre devam etmesi halinde motora zarar verebilir. EğŸer motorunuzda vuruntudan şŸüpheleniyorsanız daha yüksek oktanlı bir yakıt kullanmayı deneyebilirsiniz. Fakat bunun yerine motorunuzun ateşŸleme sistemini kontrol ettirmek üzere servise gitmek daha akılcı bir yöntemdir.

Yüksek oktanlı yakıt ile daha çok kilometre yapabilir misiniz?Aracınız, örneğŸin 87 oktanlı bir yakıt ile çalışŸmak üzere tasarlanmışŸ ise sizin 98 oktanlı bir yakıt kullanmanız aracınızın aynı benzin ile daha çok yol almasını sağŸlamaz. Bununla ilgili teknik ayrıntıları bir önceki sayımızda kapsamlı olarak sizlere sunmuşŸtuk. EğŸer 98 oktanlı bir yakıt kullanmaya başŸladıktan sonra aracınızın aldığŸı yol artıyorsa bu, motorunuzun ateşŸleme avansının tekrar ayarlanmaya ihtiyacı olduğŸunu gösterir ve bu ayarı yaptırdıktan sonra 87 oktanlı bir yakıt ile aynı verimi sağŸlayabilirsiniz.

Motor, yüksek oktanlı yakıt ile daha mı kolay çalışŸır?Bu sorunun cevabı kesinlikle “hayır”dır.Yüksek oktanlı yakıt performansı arttırır mı?EğŸer aracınız 87 oktanlı bir yakıt ile çalışŸacak şŸekilde tasarlanmışŸ ise daha yüksek oktanlı bir yakıt kullandığŸınızda motorunuzda bir performans artışŸı hissedemezsiniz. Daha önce de söylediğŸimiz gibi eğŸer hissedilir bir artışŸ oluyor ise bu, motorunuzun ateşŸleme avansının yeniden ayarlanmaya ihtiyacı olduğŸu anlamına gelir…

Reklamlarda bahsedildiğŸi gibi aracınızın performansının artması için yüksek oktanlı benzin alıyorsanız bu yazıyı okumanızı tavsiye ederiz…

Oktan ile ilgili gerçekler:

•Yüksek oktanlı benzin, düşŸük oktanlı benzinden daha yavaşŸ yanar. Bu yavaşŸ yanma da yüksek devirlerde iken motorunuzda vuruntu oluşŸmasını engeller. Dolayısıyla yüksek oktanlı benzin, vuruntuya daha dirençlidir.
• EğŸer motorunuz düzgün çalışŸıyorsa ve vuruntu gibi sorunları yoksa daha yüksek oktanlı bir benzin türüne geçmenize gerek yoktur.
• EğŸer motorunuzda vuruntu veya aşŸırı ses var ise bunun sebebi mutlaka benzin olmak zorunda değŸildir. Bu sorunlar motorun elektronik kontrol sisteminden, ateşŸleme zamanından v.s. kaynaklanıyor da olabilir. Eskiyen motorlarda (150.000 – 200.000) silindir içinde biriken karbon, silindir içi basıncının normalden yüksek olmasına sebep olarak vuruntu meydana getirebilir. Bu da yüksek kilometre yapmışŸ motorlarda normaldir ve biriken karbonlar temizlenerek bu sorun giderilebilir.
• Günümüz otomobillerinin bir çoğŸu yakıt enjeksiyon sistemine sahiptir. Bu modern otomobillerin, üretici yüksek oktanlı yakıt kullanılmasını tavsiye etmediğŸi sürece, yüksek oktanlı yakıtla çalışŸtırılmalarına gerek yoktur.

Oktan ile ilgili yanlışŸlar

• Yüksek oktanlı benzin ile daha fazla yol alırsınız.Genelde araçlar 87 oktanlı benzin ile çalışŸacak şŸekilde dizayn edilmişŸtir ve aynı miktardaki yüksek oktanlı benzin alacağŸınız yolu arttırmaz.
• Yüksek oktanlı benzin, motorun daha kolay çalışŸmasını sağŸlar.Hayır, sağŸlamaz.
• Yüksek oktanlı benzin motor gücünü arttırır.Aracınızı daha yüksek oktanlı bir benzin ile çalışŸtırırsanız güçte hiçbir farklılık olmaz.
• Yüksek oktanlı benzin daha fazla ra. ne edilmişŸtir – daha iyi bir benzindir.DoğŸru. Fakat bu fazladan uygulanan ra. ne işŸlemleri zaten oktan sayısını arttırmak içindir ve yüksek oktanlı benzinin tüm motorlar için daha iyi bir yakıt olacağŸı anlamına kesinlikle gelmez. Bu işŸlemler sadece yakıtın içindeki hidrokarbon dizilişŸini değŸişŸtirir ve daha yavaşŸ yanma özelliğŸi katar. Bu ilave işŸlemler ayrıca . yatı da arttırır!..

95 Oktan ile 98 Oktan benzin arasındaki farklar

1- 98 Oktanlı benzinin 95 Oktanlı benzine göre en büyük avantajı, daha yüksek Oktan Sayısına sahip olması nedeniyle motorun çalışŸması sırasında oluşŸabilecek vuruntuya karşŸı direncini arttırmaktadır. Bu da 98 Oktan Benzin kullanan bir aracın daha sessiz çalışŸmasını sağŸlar.TitreşŸimsiz çalışŸan bir motorun performansı da paralel olarak artmakta ve en yüksek verim elde edilmektedir. Bu sayede motor ekipmanlarının ömrünü uzatmaktadır.

2- 98 Oktanlı benzin,sahip olduğŸu yüksek oktan sayesinde, yakıtın birkaç noktada kendi kendine tutuşŸmasını önleyip düzensiz basınç dalgalanmalarının önüne geçer. Bu nedenle yanma, en yüksek verimde gerçekleşŸir. Böylece motordan maksimum güç ve ivmelenme elde edilmesini sağŸlayarak motor üreticisinin belirttiğŸi değŸerlere ulaşŸmasını sağŸlar.

3- 98 Oktan benzin, motordaki yanmanın en verimli şŸekilde gerçekleşŸmesini sağŸladığŸı için, egzoz gaz sıcaklıklarnın da düşŸmesine neden olur. Bu da katalitik konvertör ömürlerinin uzamasını sağŸlar. Bu sayede egzoz emisyonlarında da ciddi bir iyileşŸme sağŸlanmaktadır.

4- Yuksek oktana göre tasarlanmışŸ (98 oktan gibi) ve vuruntu sensörü içeren araçlarda, yüksek oktan, hava-yakıt karışŸımının yanma verimini arttırdığŸı için hem güç artışŸı sağŸlar hem de egzos emisyonlarının insan ve çevre sağŸlığŸı açısından daha uygun olmasını (NOX’leri azaltır) sağŸlar. Turbocharged ve vuruntu sensörü olan araçlarda yüksek oktanlı (98 oktan) yakıtın %6’lara varan güç kazancı yarattığŸı tespit edilmişŸtir.Vuruntu yapan araçlarda ise hava/yakıt karışŸımının yanmaya başŸlangıç zamanını (ignition time), gecikmeyi önleyerek ve optimize ederek vuruntuyu ortadan kaldırır. Benzinde oktanın yükseltilmesi, otomobil üreticilerinin yüksek sıkışŸtırma(hava/yakıt karışŸımını) oranı ile daha yüksek performanslı motor dizayn edebilmelerine ve dolayısıyla daha fazla güç kazanılmasına,yakıt ekonomisi sağŸlanmasına ve egsoz emisyonlarının iyileşŸtirilmesine yardımcı olmaktadır.